ทำความรู้จัก Digital ID คืออะไร? เข้าใจง่ายๆ ใน 5 นาที

ไทย

Digital ID คือ

สมาร์ตโฟนกับอินเทอร์เน็ตได้กลายเป็นปัจจัยหลักในชีวิตประจำวันของทุกๆ คนไปแล้วอย่างปฏิเสธไม่ได้ เพราะเราสามารถค้นหาข้อมูลข่าวสาร ทำงานด้านต่างๆ ไปจนถึงการทำธุรกรรมทางการเงินได้ทุกที่ทุกเวลา แต่ความรวดเร็วและความสะดวกก็มักจะมาพร้อมกับความเสี่ยง โดยเฉพาะด้านความปลอดภัย ดังนั้นจึงได้มีการพัฒนาระบบดิจิทัลเพื่อทำการ “ยืนยัน” หรือ “ระบุ” ตัวตนของผู้ใช้บริการ และอีกหนึ่งระบบยืนยันตัวตนที่ SCB TechX จะมาพูดถึงก็คือ Digital ID นั่นเอง

Digital ID คืออะไร? เป็นระบบพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัลแบบไหน? บทความนี้มีคำตอบ!

Digital ID คืออะไร สำคัญอย่างไร?

Digital ID หรือ Digital Identity หากแปลตรงตัวจะมีความหมายว่า “ตัวตนรูปแบบดิจิทัล” ทั้งนี้ Digital ID นั้นไม่ใช่ข้อมูลเพียงอย่างเดียว แต่เป็น ระบบพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัล โดยมีการใช้งานเทคโนโลยีที่มีความปลอดภัยสูง และสามารถระบุและยืนยันตัวตนของบุคคลได้อย่างแม่นยำ 

Digital Identity

กล่าวได้ว่า Digital ID เป็นตัวช่วยให้ผู้บริโภคสามารถทำธุรกรรมออนไลน์ได้สะดวกรวดเร็วและไร้กังวล ส่วนผู้ประกอบการหรือธุรกิจก็สามารถทราบถึงและยืนยันตัวตนของผู้เข้าใช้บริการรายนั้นๆ ได้ ว่าเป็นตัวจริงหรือไม่นั่นเอง

Digital ID เหมือนกับบัตรประชาชนหรือเปล่า?

บัตรประจำตัวประชาชน (ID Card) ที่เราพกติดตัวกันตลอดเวลานั้นถือเป็น “หลักฐาน” ที่ใช้ในการแสดงตัวตนก่อนทำธุรกรรมหรือใช้บริการหน่วยงานราชการต่างๆ อาทิ การเปิดบัญชีธนาคาร ขอสินเชื่อ สมัครประกันประเภทต่างๆ หรืออาจเป็นการใช้เพื่อยืนยันอายุก่อนเข้าสถานบันเทิง เป็นต้น ซึ่งโดยทั่วไปเจ้าหน้าที่จะอ่านข้อมูลบนบัตรประจำตัวประชาชน พร้อมเปรียบเทียบรูปหน้าบัตรกับหน้าของเจ้าของบัตรว่าเป็นคนเดียวกัน ในอีกด้านหนึ่ง หน่วยงานราชการและธนาคารจะมีอุปกรณ์ที่สามารถอ่านข้อมูลจากชิป (Chip) ที่ฝังอยู่ในบัตรประประชาชน และตรวจสอบกับฐานข้อมูลของกรมการปกครองว่าบัตรเป็นจริง ไม่หมดอายุ และไม่ถูกแจ้งหาย เพื่อลดความเสี่ยงในการแอบอ้างตัวตนในการทำธุรกรรม

พูดง่ายๆ ว่า บัตรประชาชนเป็นเพียงหลักฐาน ที่ต้องใช้ในกระบวนการยืนยันตัวตนที่ถูกกำหนดไว้ แต่ Digital ID คือ “กระบวนการพิสูจน์และยืนยันตัวตน” ที่กำหนดให้ผู้ใช้งานแสดงหลักฐานเพื่อยืนยันตัวตนในรูปแบบต่างๆ และบัตรประชาชนก็เป็นหนึ่งในหลักฐานเหล่านั้น

ฝ่ายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับ Digital Identity

ผู้ใช้บริการ Digital ID และหน่วยงานหรือองค์กรที่เกี่ยวข้องกับระบบพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัล สามารถแบ่งออกได้เป็น 4 กลุ่มหลักๆ โดยอ้างอิงจากมาตรฐาน NIST 800-63-3 Digital Identity Guideline ของสหรัฐอเมริกา ได้แก่

  • Entity – ผู้ขอใช้บริการพิสูจน์อัตลักษณ์ หรือก็คือประชาชนทั่วไปที่ต้องทำการพิสูจน์ตัวตนก่อนใช้บริการ รวมถึงนิติบุคคลที่ต้องการใช้บริการด้วย
  • Identity Provider (IdP) – หน่วยงานหรือองค์กรที่ทำหน้าที่พิสูจน์และยืนยันตัวตนของผู้ใช้บริการ ประกอบกับบริหารข้อมูลในกระบวนการพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัลแก่ผู้ใช้และ Relying Party
  • Authorising Source (AS) – หน่วยงานที่มีหรือเป็นเจ้าของข้อมูลบุคคลดิจิทัล เป็นผู้ยืนยันความน่าเชื่อถือของข้อมูลบุคคล มักเป็นหน่วยงานเก็บข้อมูลซึ่งทำหน้าที่นี้อยู่เดิม ได้แก่ กรมการปกครอง ธนาคาร และสำนักงานเครดิตบูโร (National Credit Bureau)
  • Relying Party (RP) – ผู้ให้บริการที่ต้องการข้อมูลยืนยันตัวตนของผู้ใช้บริการ เพื่ออนุมัติให้ผู้ใช้ได้รับบริการบางอย่าง โดย Relying Party จะขอข้อมูลจาก IdProvider และ Authorising Source หรือก็คือธุรกิจที่เป็นผู้ให้บริการแก่ลูกค้าโดยตรงนั่นเอง

2 ขั้นตอนควรรู้ของ Digital ID

Digital ID มี 2 ขั้นตอนสำคัญในการระบุตัวตนของผู้ใช้บริการ นั่นคือ “การพิสูจน์ตัวตน” และ “ยืนยันตัวตน” ดังนี้

1.ขั้นตอนการพิสูจน์ตัวตน หรือ Identification

ขั้นตอนการพิสูจน์ตัวตนเป็นเหมือนการทำความรู้จักกันเป็นครั้งแรกระหว่างผู้ใช้บริการกับองค์กร โดยจะเป็นการนำข้อมูลตนดิจิทัลกับตัวตนบนโลกจริงมาพิสูจน์ว่าเป็นบุคคลเดียวกัน ในขั้นตอนนี้ ฝ่ายผู้ใช้บริการ (Entity) จะได้รับการรับรองโดยหน่วยงานหรือองค์กรที่ทำหน้าที่พิสูจน์และยืนยันตัวตนของผู้ใช้บริการ (IdP) และจะได้รับ “ใบรับรองการพิสูจน์ตัวตน (Credential)” เพื่อใช้สำหรับยืนยันตัวตนเพื่อทำธุรกรรมในครั้งต่อๆ ไป

ยกตัวอย่างง่ายๆ ก็เหมือนกับการ Sign Up สมัครหรือสร้างบัญชีโซเชียล โดยอาจจะมีการระบุตัวตนโดยการกรอกข้อมูลอย่างเบอร์โทรศัพท์ อีเมล เลขบัตรประชาชน จากนั้นจึงทำการตั้งรหัสผ่าน (Password/PIN) เพื่อใช้ในการ Log In ครั้งต่อไป

2.ขั้นตอนการยืนยันตัวตน หรือ Authentication

หลังจากที่ทำการพิสูจน์ตัวตนสำหรับช่องทางดิจิทัลแล้ว เมื่อเราต้องการใช้งานทำธุรกรรม จะต้องดำเนินกระบวนการยืนยันตัวตน (Authentication) เพื่อขอรับบริการ ซึ่งเป็นการตรวจสอบว่าผู้ที่มาขอใช้บริการในครั้งนี้ เป็นคนเดียวกันกับคนที่เคยเปิดใช้บริการและพิสูจน์ตัวตนไว้ในครั้งก่อนหรือเปล่า

ยกตัวอย่างก็คือ การ Log In เข้าบัญชีโซเชียล โดยการกรอกรหัสผ่านที่ได้ตั้งไว้ก่อนหน้านี้ หรือหากต้องมีการทำธุรกรรมออนไลน์เช่นการซื้อสินค้าออนไลน์โดยผ่านบัตรเครดิต อาจจะต้องมีการยืนยันโดยใช้ OTP ที่จะได้รับผ่าน SMS ของเบอร์โทรศัพท์ที่ลงทะเบียนไว้กับธนาคารเจ้าของบัตร นอกจากนี้ ยังมี “ปัจจัย” ต่างๆ ที่ใช้ในการยืนยันตัวตนได้ อาทิ ข้อมูลในชิปบัตรประชาชน และข้อมูลทางชีวมิติอย่างลายนิ้วมือ ใบหน้า และม่านตา

ประโยชน์ของ Digital ID

การที่เราหันมาใช้งานระบบพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัลอย่าง Digital ID สามารถให้ประโยชน์ในการทำธุรกรรมได้หลากหลายด้าน ซึ่งนอกจากความรวดเร็วและความสะดวกแล้ว ยังมีข้อดีอีกต่อฝ่ายต่างๆ ดังนี้

  • ความปลอดภัยของผู้บริโภคและผู้จัดจำหน่ายสินค้าออนไลน์ – Digital ID ช่วยให้สามารถซื้อขายกันได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นกว่าที่เคย ยกระดับความปลอดภัยในการชำระเงินออนไลน์ ลดโอกาสในการถูกฉ้อโกง รวมถึงเพิ่มช่องทางและโอกาสให้กับธุรกิจในการให้บริการทางดิจิทัลในรูปแบบใหม่
  • การเข้าถึงสถาบันทางการเงิน – Digital Identity มีบทบาทสำคัญในการช่วยเพิ่มโอกาสในการเข้าถึงบริการทางการเงินของประชาชน ไม่ว่าจะเป็นการฝากเงิน ถอนเงิน โอนเงิน อีกทั้งเพิ่มโอกาสในการเข้าถึงแหล่งเงินทุนได้ดีง่ายขึ้น เช่น การขอสินเชื่อออนไลน์ นอกจากนี้ การมี Digital ID ยังช่วยเพิ่มความสะดวกรวดเร็ว และความปลอดภัยในการทำธุรกรรม รวมถึงช่วยลดขั้นตอนที่ยุ่งยาก อย่างการที่ต้องเดินทางไปยืนยันตัวตนที่สาขาหรือจุดบริการ และการเซ็นเอกสารต่างๆ
  • การเข้าถึงบริการทางสาธารณสุข – ดิจิทัลไอดีจะช่วยให้เกิดการพัฒนาระบบจัดการข้อมูลด้านสุขภาพ และประวัติการรักษา ซึ่งช่วยให้หน่วยงานสาธารณสุขของประเทศมีข้อมูลสำคัญเพื่อใช้ในการสื่อสารและวางแผนสุขภาพของประชาชนในอนาคตได้
  • การเข้าถึงหน่วยงานราชการ – ประชาชนสามารถเข้าถึงบริการของหน่วยงานภาครัฐได้สะดวกรวดเร็วขึ้นผ่านช่องทางออนไลน์ ประกอบกับมีสิทธิในการเข้าถึงเอกสารสำคัญของตัวเองได้อย่างสะดวกสบายผ่านช่องทางออนไลน์ ทำให้การทำธุรกรรมต่างๆ มีความปลอดภัยและยากต่อการปลอมแปลงมากขึ้น อีกทั้งยังไม่ต้องเสียเวลาเดินทางไปติดต่อที่หน่วยงาน ไม่ต้องพบเจอกับความแออัด ช่วยลดขั้นตอนที่ซับซ้อน และต้นทุนด้านเวลาและค่าใช้จ่ายอื่นๆ

ทั้งหมดนี้ ก็เป็นเรื่องเกี่ยวกับ Digital ID ที่เข้าใจได้แบบง่ายๆ ซึ่งสำหรับท่านใดที่เป็นเจ้าของธุรกิจหรือประกอบการที่เกี่ยวข้องกับการทำธุรกรรมออนไลน์ คงทราบกันดีว่า Digital ID เป็นระบบการพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัลที่เป็นหนึ่งในการทำ eKYC หรือ Electronic Know Your Customer ที่เป็นระบบที่ธุรกิจยุคนี้ขาดไปไม่ได้ และทาง SCB TechX นั้นมีบริการ eKYC และบริการให้คำปรึกษาคิดค้นโซลูชันที่เหมาะกับธุรกิจที่เป็นรับรองว่าสามารถตอบโจทย์ธุรกิจยุคนี้อย่างครบวงจร

บริการ eKYC จาก SCB TechX

SCB TechX มีบริการ eKYC ที่ครอบคลุมและชาญฉลาด พร้อมมีบริการให้คำปรึกษาและแนะนำโซลูชันที่เหมาะกับธุรกิจ โดยแบ่ง eKYC  ที่แบ่งออกได้เป็น 4 ฟีเจอร์เด่น ดังนี้

  • Liveness & Optical Character Recognition (OCR)

บริการตรวจสอบผู้ใช้บริการกับบุคคลในบัตรประชาชนว่าเป็นบุคคลเดียวกันจริงหรือไม่ พร้อมเปลี่ยนภาพถ่ายบัตรประชาชนของผู้ใช้บริการให้เป็นข้อมูลดิจิทัลได้ทันที เพื่อลดขั้นตอนในการกรอกข้อมูลของผู้ใช้บริการและเจ้าหน้าที่ 

  • Liveness & Face Recognition

บริการตรวจสอบว่าผู้ใช้บริการกับบุคคลในภาพถ่ายเป็นบุคคลคนเดียวกันหรือไม่ โดยใช้ภาพถ่ายและระบบ Face Recognition เพื่อนำมาเปรียบเทียบกับรูปในบัตรประชาชน

  • DOPA Gateway

ตรวจสอบข้อมูลบัตรประชาชนของผู้ใช้บริการว่าตรงกับฐานข้อมูลของกรมการปกครองหรือไม่

  • NDID Proxy

เชื่อมต่อแพลตฟอร์มดิจิทัลไอดีเพื่อยืนยันตัวตนแบบ Cross Platform ช่วยให้ธุรกิจไม่จำเป็นต้องเชื่อมต่อกับ NDID โดยตรง ซึ่งจะช่วยลดค่าใช้จ่ายในการเชื่อมต่อและดูแลระบบ

 

หากสนใจ สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่

Email: contact@scbtechx.io

ดูรายละเอียดบริการยืนยันตัวตน eKYC (e-KYC Thailand) คลิก

ติดตาม SCB TechX เพื่อข่าวสารและอัปเดตใหม่ๆ ก่อนใคร

Facebook: SCB TechX

Medium: medium.com/scb-techx 

LinkedIn: www.linkedin.com/company/scb-tech-x/

YouTube: SCB TechX

Related Content

  • ทั้งหมด
  • Blogs
  • Insights
  • News
    •   Back
    • Blockchain
    • Finance
    • Tech innovation
    •   Back
    • Leadership
    • PointX Products
    • Events
    • Others
    • Joint ventures
    • Partnership
    • Services & Products
    •   Back
    • Data Science
    • Careers
    • Lifestyle
    • Product
    • Strategy
    • Technology
    • User Experience

Your consent required

If you want to message us, please give your consent to SCB TechX to collect, use, and/or disclose your personal data.

| การเพิกถอนความยินยอม

หากคุณต้องการเพิกถอนการให้ความยินยอมในการเก็บรวบรวม ใช้ และ/หรือเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคล กรุณาส่งคำร้องหาเรา

Vector

Message sent

We have receive your message and We will get back to you shortly.